Biên dịch: Phan Nguyên

Bước tiến của Trung Quốc hướng về một xã hội mở đã kết thúc khi giải tỏa Quân trung hoa (PLA) tàn gần kề ít nhất hàng trăm ngàn người, nếu không phải là hàng vạn người biểu tình ôn hòa trong và xung quanh trung tâm vui chơi quảng trường Thiên An Môn trên Bắc Kinh vào ngày 3-4 tháng 6 năm 1989. Cuộc đàn áp đã còn lại một vết dơ dáy lâu dài cho sự cai trị của Đảng cùng sản trung quốc (ĐCSTQ), bỏ mặc những nỗ lực không chấm dứt nghỉ của chính sách nhằm tẩy trắng lịch sử và đàn áp ký kết ức tập thể.

Bạn đang xem: Thảm sát thiên an môn: động cơ phía sau việc ông đặng tiểu bình hạ lệnh nổ súng

Ba thập niên sau, hậu quả từ ra quyết định của ĐCSTQ trong việc tiêu diệt cuộc biểu tình đã trở nên ngày càng khó tránh hơn. Chú ý lại, rõ ràng thảm kịch này sẽ làm biến hóa tiến trình lịch sử dân tộc Trung Quốc một cách sâu sắc, làm giang sơn này không đủ khả năng biến hóa dần dần dần và hòa bình sang một cá biệt tự bao gồm trị thoải mái và dân chủ hơn.

Nên hãy nhờ rằng thập niên trước vụ thảm liền kề Thiên An Môn đựng đầy cảm thấy về phần đa điều khả dĩ. China buộc bắt buộc lựa chọn. Hoặc là quay trở lại với quy mô Stalinist chủ yếu thống rộng – nhưng chưa hẳn là mô hình Maoist – một quy mô vốn đang thịnh hành trong những năm 1950, cùng là con đường mà những người bảo thủ của cơ chế mong muốn. China cũng hoàn toàn có thể tiến hành các cải cách từ từ để phát triển nền kinh tế thị trường, bên nước pháp quyền và một quá trình chính trị tháo mở hơn, giống như những người thoải mái ôn hòa trông đợi. Hoặc china cũng có thể đi theo quy mô tân chuyên chế của Đài Loan với Hàn Quốc bằng cách hiện đại hóa nền tài chính dưới sự thống trị độc đảng, như Đặng đái Bình sẽ ủng hộ từ lâu.

Ba trường phái – những người bảo thủ, các nhà cách tân và những người theo công ty trương tân tiến hóa chăm chế – đang lâm vào thất vọng trước khi xe tăng và binh lực của PLA tiến vào quảng trường. Vụ thảm sát, sự sụp đổ của bức tường chắn Berlin vào thời điểm cuối năm đó (một sự trùng vừa lòng ngẫu nhiên) và sự sụp đổ sau cùng của Liên Xô trong thời điểm tháng 12 năm 1991 đã biến hóa thực tế đó: chỉ với lại sàng lọc tân chăm chế. Trong lúc cuộc thanh trừng thiết yếu trị sau cuộc lũ áp Thiên An Môn đã có tác dụng suy yếu đều nhà từ do, những nhà cổ hủ – vốn mất niềm tin và hồi hộp sau sự sụp đổ của nhà nghĩa cộng sản – cũng cần thiết đưa ra được chiến lược sống sót khả dĩ làm sao khác.

Tuy nhiên, trong lúc sân khấu đã làm được dọn sẵn cho tất cả những người theo chủ nghĩa tân siêng chế, tới đầu xuân năm mới 1992, lúc 1 Đặng tiểu Bình 87 tuổi ban đầu chuyến “Nam tuần” lịch sử trong một nỗ lực nhằm mục đích cứu vãn chế độ và chuộc lỗi mang lại cuộc bầy áp, thì nhóm hồ hết nhà tân chăm chế và những người bảo thủ đã nhập lại có tác dụng một. Mặc dù không tồn tại một tên thường gọi nào hoàn toàn có thể mô tả chính xác trật từ bỏ sau năm 1989, các điểm lưu ý chính của lẻ loi tự chính là chủ nghĩa thực dụng, chủ nghĩa tư bản thân hữu với kiềm chế chiến lược.

Đặc biệt, chủ nghĩa thực dụng đã hỗ trợ ích mang đến ĐCSTQ giữa những năm sau sự cầm Thiên An Môn. Ở vào nước, một phương pháp tiếp cận linh động về chính sách cho phép chế độ theo đuổi những thí nghiệm có lợi cho tăng trưởng, mua chuộc giới tinh hoa làng hội cùng ứng phó với rất nhiều thách thức so với thẩm quyền của Đảng, trong những lúc phương châm “giấu mình hóng thời” của Đặng phát triển thành nguyên tắc định hướng cho chế độ đối nước ngoài của Trung Quốc. ĐCSTQ tiếp tục xem phương tây như một mối đe dọa ý thức hệ sinh sống còn mà lại nó nên chống lại bằng phương pháp không xong nuôi dưỡng tình cảm dân tộc bản địa chủ nghĩa. Nhưng các nhà lãnh đạo trung hoa biết rằng họ đang hưởng lợi từ đơn độc tự thế giới tự do, và cho nên vì vậy kiên trì tránh phần đông xung bất chợt thực sự với Hoa Kỳ.

Trong khi đó, bên trên phương diện tởm tế, ĐCSTQ vẫn theo xua các cải cách thị trường khỏe mạnh và mở cửa non sông nhiều hơn so với trong thời điểm 1980, tuy nhiên không thả lỏng sự kiểm soát và điều hành đối với các đòn bẩy quan trọng của nền kinh tế, như tài bao gồm và doanh nghiệp lớn nhà nước.

Trong khoảng tầm hai thập niên, chiến lược sinh tồn của Đặng đã thành công xuất sắc rực rỡ. Chiếc gọi là phép màu tài chính Trung Quốc đã liên tưởng tính chính danh của ĐCSTQ với sớm đưa trung quốc trở thành nền tài chính lớn đồ vật hai nỗ lực giới. Nhưng chơ vơ tự hậu Thiên An Môn đã yêu cầu cáo chung sớm và bất ngờ vào cuối năm 2012, lúc Tập Cận Bình trở nên tổng túng bấn thư ĐCSTQ. Bằng phương pháp khôi phục chính sách cai trị độc đoán và chủ nghĩa Lênin, áp để lại sự kiểm soát chuyên chế lên buôn bản hội, với trên hết, trực tiếp thách thức Mỹ, Tập đã loại bỏ chủ nghĩa thực dụng, share quyền lực trong giới tinh hoa cùng sự kiềm chế kế hoạch vốn đã đánh giá thời kỳ hậu 1989.

Mặc dù vậy, vô tư mà nói, mô hình tân chuyên chế của Đặng cũng luôn có đầy đủ sai sót bị tiêu diệt người để cho sự sụp đổ của chính nó là chẳng thể tránh khỏi. Câu hỏi Đặng né tránh cách tân chính trị đã khiến cho cho chế độ mất đi các cơ chế nhằm ngăn chặn sự quay trở lại của một nhân đồ giống Mao. Theo một phương pháp nào đó, ĐCSTQ chỉ đơn giản là đã gặp mặt may với hai bạn kế vị ngay sau Đặng là Giang Trạch Dân cùng Hồ Cẩm Đào, đông đảo người đã trở nên các kẻ địch mạnh cân bằng và ko thể hồi phục sự cai trị cá nhân ngay cả khi họ muốn. Vì chưng sự phạt triển tài chính đã sản hình thành một hiệ tượng chủ nghĩa tư phiên bản thân hữu mạnh khỏe mẽ, số đông thành viên giới tinh hoa chỉ đạo đều điều khiển những màng lưới thân hữu mờ ám bên phía trong chế độ, và cho nên họ dễ bị tổn yêu thương trước các cuộc thanh trừng kháng tham nhũng.

Dưới thời Tập, khoảng cách chính trị giữa trung hoa và châu mỹ đã thường xuyên mở rộng mặc kệ hội nhập kinh tế ngày càng sâu sắc. Phương thức của ĐCSTQ trong câu hỏi kích động công ty nghĩa dân tộc nhằm nâng cao tính bao gồm danh đã minh chứng hiệu trái một cách siêu hạng và ngân sách phình to lớn đã chất nhận được Đảng cải tiến và phát triển một cỗ máy bọn áp rộng lớn, bao hàm hệ thống “Vạn lý hỏa thành” khét tiếng. Nếu trung hoa không đạt được rất nhiều của cải và quyền lực tối cao đến vậy, đông đảo diễn tiến này có thể không có sự việc gì. Nhưng bằng phương pháp trở lại nhà nghĩa độc đoán cứng rắn, bức tốc chủ nghĩa tư phiên bản nhà nước và được cho phép tự do theo đuổi ước mơ địa chủ yếu trị, ĐCSTQ ở đầu cuối đã khiến phương Tây con quay sang hạn chế lại Trung Quốc.

Theo nhiều cách, trung quốc ngày nay ban đầu giống với china những năm 1950: ĐCSTQ được dẫn dắt vì một lãnh đạo độc đoán, fan đã công khai kêu call đảng “đừng quên cam kết thuở đầu của mình” (buwang chuxin). Tuyên truyền tư tưởng đã trở về mạnh mẽ; Mỹ lại biến kẻ thù, trong những khi Nga lại nổi lên như một đồng minh. Sau một chặng đường vòng 30 năm, trung hoa lại đang đi theo phía mà đa số người chịu trách nhiệm cho vụ đàn áp Thiên An Môn từng hy vọng muốn. Đất nước lại phía trong sự kìm kẹp của một cơ chế Lênin cứng rắn, được củng cố bởi vì một nền kinh tế lai và phụ thuộc vào sự bọn áp tàn nhẫn. Đó là một thảm kịch kéo dài của sự kiện Thiên An Môn.

Minxin Pei là giáo sư ngành quản lí trị chính quyền của Đại học Claremont Mc
Kenna và là người sáng tác cuốn 
China’s Crony Capitalism.

Sự kiện Thiên An Môn 1976 là biến chuyển cố mở đường mang lại cuộc chuyển đổi quyền lực trường đoản cú Mao Trạch Đông (bên trái) lịch sự Đặng tè Bình (bên phải). Ảnh từ bỏ Pinterest/Wikimedia Commons/Getty.

Sự khiếu nại Thiên An Môn 1976 là 1 biến cố đặc trưng trong lịch sử dân tộc Trung Quốc; cho dù nó không nhiều được nhắc đến so cùng với vụ tàn tiếp giáp sinh viên vào thời điểm năm 1989.

Từ đó Đảng cộng sản trung quốc (ĐCSTQ) tiếp tục lịch sử hào hùng đẫm máu của chính nó với trận chiến tranh biên thuỳ Việt -Trung năm 1979; với vụ sát hại sinh viên với trí thức ở quảng trường Thiên An Môn 10 năm tiếp theo đó.


Nội dung chính


Diễn đổi mới Sự kiện Thiên An Môn 1976

Sự kiện Thiên An Môn 1976 là sự kiện gì?

*

Ban chấp hành trung ương Đảng cùng sản trung hoa (ĐCSTQ) lúc ấy kết tội trào lưu này là “phản biện pháp mạng”. Cơ quan ban ngành đã kêu gọi khoảng 10.000 dân quân từ vệ và lực lượng vũ trang tới quảng trường để giải thể đám đông.

Khi biện pháp mạng Văn hóa hoàn thành và phe cánh Đặng đái Bình lên thay quyền, Ủy ban trung ương ĐCSTQ đã hòn đảo ngược cáo buộc, ca tụng Sự khiếu nại Thiên An Môn là trào lưu yêu nước.

Bối cảnh của việc kiện Thiên An Môn 1976

Phong trào Ngũ Tứ ra mắt trong bối cảnh đa số người Trung Quốc bước đầu cảm thấy bội nghịch cảm so với cuộc vận chuyển Đại phương pháp mạng văn hóa của Mao Trạch Đông, quản trị Đảng cộng sản china từ khi thành lập.

Cuộc biện pháp mạng Văn hóa thực tế là một thảm kịch phá hoại văn hóa truyền thống; với những cảnh tượng phổ cập như đốt phá thường chùa, thoá mạ tượng Phật, vợ ông chồng đấu tố nhau, con cái đấu tố phụ vương mẹ…


*
Mao Trạch Đông là người phát động biện pháp mạng Văn hóa. Vk ông ta, Giang Thanh (bên phải) là 1 trong những trong tứ thành viên Tứ Nhân Bang gây ra những thảm cảnh vào thời cách mạng Văn hóa. Ảnh từ Pinterest.

Nỗi bất bình của tín đồ dân đặc trưng nhắm vào “Tứ Nhân Bang” (hay bầy đàn Bốn tên), nhóm những người dân hăng hái nhất triển khai Cách mạng Văn hóa. Bốn tín đồ này bao gồm: Giang Thanh (vợ Mao Trạch Đông); Trương Xuân Kiều; Diêu Văn Nguyên với Vương Hồng Văn.

Diễn trở thành Sự khiếu nại Thiên An Môn 1976

Bắt mối cung cấp từ tử vong của Chu Ân Lai

Ngày 4/4, rất nhiều người đã đi vào Quảng ngôi trường Thiên An Môn nhân dịp Thanh minh. Họ đặt vòng hoa, biểu ngữ dưới chân Đài tưởng niệm các anh hùng Nhân dân ở trung tâm vui chơi quảng trường để giãi tỏ tiếc yêu quý Thủ tướng Chu Ân Lai.

*
Người trung hoa tập trung tại trung tâm vui chơi quảng trường Thiên An Môn nhân thời điểm dịp lễ Thanh Minh để tưởng niệm Chu Ân Lai trong thời điểm tháng 4/1976. Đây được xem là bước khởi đầu cho Sự khiếu nại Thiên An Môn 1976. Ảnh từ bỏ Wikimdia Commons.

Người dân cũng bộc bạch bất bình cùng với Tứ Nhân Bang vì các hành động nhắm vào Chu Ân Lai. Một số trong những khẩu hiệu trên Quảng trường thậm chí là còn công kích bao gồm Mao với cuộc bí quyết mạng Văn hóa.

Phong trào tự phân phát của phần đông người dân

Đỉnh điểm hoàn toàn có thể có tới nhị triệu người đã đi vào Quảng trường Thiên An Môn vào ngày 4/4. Mọi người tham gia đến từ đông đảo tầng phần bên trong xã hội; tự nông dân nghèo tốt nhất đến các sĩ quan cao cấp của quân đội, nhỏ cái của những cán bộ cấp cao…

Không bao gồm gì cho biết rằng các sự kiện này còn có sự lãnh đạo của nhân vật dụng nào. Đó là 1 trong những cuộc biểu tự tình phát, phản ảnh tình cảm rộng thoải mái trong công chúng.

Đặng tiểu Bình vắng khía cạnh một biện pháp đáng chú ý; ông ta sẽ hướng dẫn các con của mình tránh bị bắt gặp tại Quảng trường.

Tứ Nhân Bang cáo buộc phong trào biểu tình

Đêm 4/4, Ủy ban trung ương ĐCSTQ họp bàn về tình hình tại trung tâm vui chơi quảng trường Thiên An Môn. Các quan chức cao cấp như Hoa Quốc Phong và Ngô Đệ, đông đảo người chưa hẳn là liên minh thân cận của Tứ Nhân Bang, đã thanh minh sự chỉ trích những người dân biểu tình.

Trong lúc đó, Tứ Nhân Bang buộc tội Đặng tè Bình khuyến khích và điều hành và kiểm soát những bạn biểu tình. Họ tìm hiểu thêm ý kiến ​​của Mao Trạch Đông, lúc đó đang trải qua mọi ngày nhỏ yếu cuối đời. Tứ Nhân Bang cáo bắt buộc những người biểu tình là “những kẻ lót đường tư bản” vẫn đánh trả giải pháp mạng Vô sản.

Quân team dọn sạch trung tâm vui chơi quảng trường Thiên An Môn

Theo lệnh của Tứ Nhân Bang, Quân team Giải phóng quần chúng. # Trung Quốc ban đầu gỡ bỏ các vật tưởng niệm thoát khỏi Quảng ngôi trường Thiên An Môn vào đêm.

Đến sáng sủa 5/4, những người biểu tình phạt hiện những vòng hoa và khẩu hiệu đã biết thành cảnh liền kề dỡ bỏ trọn vẹn trong đêm. Tín đồ dân tức giận. Sau đó, xẩy ra cuộc bạo động dữ dội giữa lực lượng trấn áp và những người dân tưởng niệm. Có xe công an bị đốt cháy. Một chỗ đông người hơn 100.000 người đã tiến vào một số trong những tòa nhà cơ quan chính phủ xung xung quanh Quảng trường.

Đáp lại, Ủy ban tw ĐCSTQ ra lệnh dọn sạch quảng trường Thiên An Môn. Lực lượng an ninh thuộc biệt team Bắc tởm của quân đội Trung Quốc, với lực lượng dân quân thành phố dưới sự kiểm soát của Tứ Nhân Bang vẫn tiến vào trung tâm vui chơi quảng trường để cưỡng chế những người biểu tình.

Đến 6 giờ chiều, số đông đám đông sẽ giải tán; tuy nhiên một nhóm nhỏ vẫn làm việc lại cho tới 10 tiếng tối. Thời điểm đó, lực lượng an ninh tiến vào trung tâm vui chơi quảng trường Thiên An Môn và bắt giữ họ. Có khoảng 40 vụ bắt giữ. Không có ca tử vong làm sao được công bố.

Các sự cố tương tự như cũng xảy ra vào ngày 4 và 5/4 ngơi nghỉ Trịnh Châu; Côn Minh; Thái Nguyên; trường Xuân; Thượng Hải; Vũ Hán cùng Quảng Châu.

Đặng tè Bình bị tước bỏ chức vụ

Đặng tiểu Bình được coi là người kế thừa niềm tin của Chu Ân Lai. Đặng từ chối có tương quan đến phong trào Ngũ Tứ. Đặng bảo rằng ông ta chỉ đi cắt tóc lúc bị thấy được gần Quảng trường.

*
Bên trái: Đặng tè Bình, chỉ huy Đảng cộng sản Trung Quốc từ ngày 1 tháng một năm 1978. Bên phải: Chu Ân Lai, thủ tướng cộng hòa quần chúng. # Trung Hoa, vào trong ngày 1 tháng 1 năm 1974. Ảnh chụp màn hình hiển thị Keystone/Getty Images.

Sau cuộc trấn áp Sự khiếu nại Thiên An Môn, Đặng đồng ý bị tước quăng quật mọi chuyên dụng cho “trong và kế bên Đảng” vào trong ngày 7/4; và bị quản chế tại gia tính từ lúc đó.

Diễn biến chuyển sau trào lưu Ngũ Tứ

Cùng với những quan chức lâu năm khác trong ĐCSTQ, họ đã phục sinh vị thay của Đặng đái Bình, gửi ông ta trở lại chính trường. Tuy nhiên, tiếp nối phe cánh của Đặng đang tham gia vào một cuộc tranh giành quyền lực tối cao chống lại Hoa với Uông. Kết quả là Đặng tiểu Bình vươn lên là lãnh đạo về tối cao của ĐCSTQ vào thời điểm năm 1978.

Vào mon 12 năm 1978, Ban Chấp hành tw ĐCSTQ reviews lại quan lại điểm về sự kiện Thiên An Môn 1976. Họ và tuyên bố đấy là một “sự kiện cách mạng”; chưng bỏ trọn vẹn quan điểm trước đó của ĐCSTQ.

Xem thêm: Ông Xã À! Anh Ơi Em Muốn Lắm Rồi, Ông Xã À! Anh Đừng Đến Đây

Năm 1979, Đặng đái Bình phát động cuộc chiến xâm lược nước ta để “dạy cho nước ta một bài xích học”. 10 năm tiếp theo Đặng nhập vai trò thiết yếu trong vấn đề ra lệnh mang lại quân team giết chết những sinh viên và trí thức biểu tình tại quảng trường Thiên An Môn. Vụ tàn sát đó được gọi là sự kiện Thiên An Môn 1989.