Nước ta tất cả nguồn cây thuốc phái mạnh rất đa dạng và phong phú và quý hiếm, tuy nhiên qua cúng gian quá trình khai thác sử dụng không được chú ý nuôi dưỡng và bảo tồn ngày một mai một cùng mất đi nhiều. Số đông cây thuốc nam này còn có những thành phần cam thảo dược liệu chữ bệnh rất quý hiếm không hẳn nơi đâu cũng có nên rất rất cần phải quy hoạch. Sau đấy là các nhiều loại cây thuốc nam giới quý, hiếm cho người Việt lặng tâm áp dụng mà thuốc Tuệ Linh chú trọng và phạt triển.

Bạn đang xem: Danh sách tên các loại cây thuốc nam


1. Cà sợi leo

Giới thiệu về cà sợi leo

Cà gai leo tên khoa học là: Solanum procumbens. Tốt cà gai leo còn mang tên gọi là cà gai dây, cà vạnh, cà quýnh, cà lù, cà bò, cà Hải Nam, cà quạnh, quánh, tua cườm,Cà sợi leo là loại thực đồ gia dụng thuộc bọn họ Solanaceae.Loài này phân bố ở các tỉnh miền Bắc cho đến Huế trên Việt Nam, Lào, Campuchia, Trung Quốc.

Tác dụng của cà gai leo

Cà tua leo là 1 trong vị thuốc nam giới quý được Y học truyền thống cổ truyền ghi dấn về công dụng ổn định và bức tốc chức năng gan.Rễ, cành cây và cả quả, thu hái xung quanh năm, cọ sạch, thái nhỏ, phơi tuyệt sấy khô. Có khi sử dụng tươi.Rễ cây bao gồm chứa tinh bột và những chất hóa học khác ví như ancaloit, glycoancaloit… bao gồm khả năng bảo đảm tế bào gan rất tốt, giam giữ và làm cõi âm vi rút viêm gan, ngăn chặn quy trình xơ gan, sử dụng điều trị những bệnh liên quan đến gan.Bạn rất có thể dùng cà tua leo khô sắc uống từng ngày hoặc dùng những loại thực phẩm công dụng được triết xuất từ cây cà gai đông đảo được

*

Cà gai leo có tác dụng vô thuộc to mập trong việc chữa bệnh dịch gan và cung ứng trong chữa bệnh ung thư

2. Giảo cổ lam

Giới thiệu về giảo cổ lam

Giảo cổ lam có tên khoa học là: Gynostemma pentaphyllum. Hay nói một cách khác là Cổ yếm, Thư tràng năm lá, dây lõa hùng, trường thọ thảo hoặc thất diệp đảm, ngũ diệp sâm.Các đơn vị khoa học việt nam đã phát hiện tại cây GCL ở vùng núi Phanxipăng, Sa page authority (tỉnh Lào Cai), vùng núi đá vôi của tỉnh giấc Hòa Bình và xác định đúng là cây Gynostemma pentaphyllum là một số loại giảo cổ lam 5 lá ( Ngũ diệp sâm) đó là loại giảo cổ lam rất quý hiếm mà các đất nước như Nhật phiên bản và Trung Quốc đặc biệt ưa chuộng.

Tác dụng của giảo cổ lam

Giảo cổ lam có những công dụng chính như giúp định hình huyết áp, kháng kết tụ tè cầu, có tác dụng tan máu khối, chống ngừa sơ xi măng mạch, các tai thay đổi về tim, mạch, não.Chống lão hóa, phòng ngừa stress, giúp tiêu hóa miệng, ngủ đủ giấc giấc.Ngăn dự phòng ung thư não, phổi, dạ dày, thận, vú, tử cung, da, con đường tiền liệt, tuyến giáp.Giảo cổ lam giúp bệnh nhân sau phẫu thuật, chiếu tia xạ, truyền hóa chất nạp năng lượng ngủ tốt, mau phục sinh sức lực.Làm sút đường tiết ở người bệnh tiểu đường, giúp giảm những biến chứng do dịch tiểu mặt đường gây ra. Có tác dụng tăng miễn dịch của cơ thể, đảm bảo an toàn gan khỏi tác hại của hóa chất, rượu. điều trị những trường thích hợp viêm phế quản mãn tính, mất ngủ, khủng phì.

*

Giảo cổ lam 5 lá giúp định hình huyết áp, đường huyết

3. Đan sâm

Giới thiệu về đan sâm

Cây Đan Sâm mang tên khoa học Salvia multiorrhiza Bunge, thuộc chúng ta hoa môi Lamiaceae (Labiatae). Nó còn mang tên gọi khác là huyết sâm, xích sâm, tiết căn.Đan sâm là 1 trong những loại cỏ sống lâu năm là một chi lớn trong bọn họ Lamiaceae, phân bố đa phần ở vùng ôn đới nóng và cận sức nóng đới.Đan sâm là cây thuốc nhập nội, ưa khí hậu nóng và ẩm, được trồng đa phần ở đồng bằng và trung du Bắc Bộ. Ở vn có 4-5 loài, trong đó đan sâm là cây nhập nội. Cây đan sâm trồng ở nước ta có bắt đầu từ Trung Quốc. Cây xanh ở Trại thuốc Sa pa (VDL) tỏ ra ưng ý nghi với đk khí hậu nhiệt đới vùng núi cao. Một số cây gửi xuống Trại dung dịch Tam Đảo (VDL) sinh trưởng yếu hơn. Đan sâm không được đưa vào sản xuất. Phần đông cây còn bảo quản ở Sa pa chỉ có chân thành và ý nghĩa để duy trì giống.

Công dụng bao gồm của đan sâm

Rất nhiều những nghiên cứu cho biết Đan Sâm gồm khả năng nâng cao vi tuần hoàn, có tác dụng giãn mạch rượu cồn mạch vành, tăng cái máu và phòng ngừa thiếu máu cơ tim.Đan sâm là một trong vị dung dịch còn cần sử dụng trong phạm vi nhân dân, để triển khai thuốc bổ cho phụ nữ, đàn bà chưa ck da vàng, nhà hàng thất thường, chữa trị tử cung xuất huyết, tởm nguyệt ko đều, nhức bụng, những khớp xương sưng đau. Còn dùng chế thuốc xoa bóp.Đan sâm còn được dùng chữa phong rẻ khớp sung tấy, thần kinh suy nhược, nhức đầu, mất ngủ, ngăn ngừa xơ xi măng mạch, chống oxy hóa, chống viêm.

*

Cây đan sâm thuốc té suy nhược thần kinh, bồi bổ cơ thể

4. Hà thủ ô đỏ

 Có 2 các loại Hà thủ có nhiều chức năng chữa dịch vầ khôn cùng quý trong hạng mục cây dung dịch nam chính là Hà thủ ô đỏ và Hà thủ ô trắng.

Giới thiệu Hà thủ ô đỏ:

Tên khoa học: Polygonum multriflorum Thumb.Tên gọi khác: Dạ giao đằng, Má ỏn, Mằn măng ón, Khua lình.Tên nước ngoài: Many – flowered knotweed, multiflorous knotweed (Anh); renouée multiflorée (Pháp).Hà thủ ô phân bố rộng rãi ở những nước cận nhiệt đới gió mùa và nhiệt đới. Ở Việt Nam, có 1 loài là cây hà thủ ô đỏ. Trên vậy giới, hà thủ ô đỏ bao gồm ở Trung Quốc, Bắc Lào, Nhật bản và Ấn Độ. Ở Việt Nam, hà thủ ô đỏ chỉ bao gồm ở một vài tỉnh vùng núi cao chi phí bắc. Cây mọc những ở Hà Giang, Lai Châu, Lào Cai, đánh La….Hà thủ ô đỏ được trồng đa số ở các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc.

Công dụng hà thủ ô đỏ

Hà thủ ô đỏ được thực hiện làm thuốc. Hà thủ ô đỏ đa số được biết đến như là 1 trong vị thuốc bổ, trị hiện tượng suy nhược thần kinh, ích huyết, khỏe mạnh gân cốt, black râu tóc.Do chứa lecithin, nên có thể dùng trong suy nhược thần khiếp và bệnh về thần kinh, giúp sinh máu địch, vấp ngã tim, giúp nâng cao chuyển hoá chung, vì chưng chứa antraglucosid đề nghị kích thích co bóp ruột, kích thích tiêu hoá, cải thiện dinh dưỡng.Hà thủ ô đỏ có tác dụng nội tiết hình dáng estrogen, chức năng kiểu progesteron nhẹ trên nội mạc tử cung, chống co thắt truất phế quản, làm bớt cholesterol cùng triglycerid ngày tiết thanh, ức chế sự tăng lipid máu cùng làm đủng đỉnh sự cải cách và phát triển xơ mỡ rượu cồn mạch.

*

Cây Hà thủ ô đỏ giúp tăng tốc lưu thông máu, làm black râu tóc

5. Sâm cau

Mô tả qua về sâm cau

Sâm cau tên khoa học là: Curculigo orchioides gaertn, bọn họ thủy tiên. Sâm cau còn có tên khác là Tiên Mao, Ngải Cau.Sâm cau mọc thông dụng ở các tỉnh miền bắc bộ nước ta, thường chạm chán ở đều đồi cỏ ven rừng núi.Hiện ni cây mọc những ở những tỉnh như Lào Cai, Điện Biên, Hòa Bình, Quảng Nam…

Tác dụng của sâm cau

Sâm cau chữa bệnh liệt dương vì chưng tinh khí lạnh, yếu đuối sinh lý, thần gớm suy nhược.Sâm cau giúp bức tốc chức năng sinh lý của nam và con gái giới
Bổ thận tráng dương, khiếu nại gân cốt, cốt tính
Tăng cường sức khỏe

*

Sâm cau điều trị liệt dương bởi tinh khí lạnh, yếu ớt sinh lý

6. Cây mật gấu

Mô tả cây mật gấu

Cây mật gấu hay có cách gọi khác là hoàng liên ô rô, mã hồ rất có thể cao 4-6m.Lá kép hình lông chim lẻ, mọc so le, nhiều năm 20-40 cm, với 11-25 lá chét cứng không cuống, hình trái xoan hẹp, dài 6-10cm, rộng lớn 2-4,5cm, nơi bắt đầu tròn, đầu lá nhọn như gai, mép bao gồm răng nhọn; gân thiết yếu 3. Lá kèm nhọn như hai sợi nhỏ

Tác dụng cây mật gấu

Cây mật gấu có tính năng rất tốt trong bài toán điều trị những triệu triệu chứng về bệnh xôn xao tiêu hóa, mặt đường ruột, đau nhức xương khớp, tê thấp.Tác dụng non gan, chống và trị sỏi mật, bớt đau sống lưng và rẻ khớp, bức tốc sức khỏe…Đặc biệt, thành phầm có tính năng tiêu mỡ, viêm đại tràng, giã rượu, dùng lâu dài có tác dụng chữa bệnh béo phệ và bệnh dịch gút- những căn bệnh rất phổ biến trong cuộc sống hiện đại.

*

Theo ra quyết định số 4664/QĐ-BYT, ngày thứ 7 tháng 11 năm 2014 của bộ trưởng Bộ Y tế, Bộ tranh minh họa 70 cây cây thuốc chủng loại được sử dụng trong các đại lý khám bệnh, trị bệnh bởi y học tập cổ truyền; làm tài liệu phía dẫn nhận biết cây dung dịch trong vấn đề phòng bệnh, chữa bệnh bằng y học cổ truyền và là tài liệu truyền thông giáo dục âu yếm sức khỏe cho những người dân tại cùng đồng.


BỘ TRANH CÂY THUỐC MẪU

(Ban hành kèm theo đưa ra quyết định số 4664/QĐ-BYT, ngày thứ 7 tháng 11 năm năm trước của bộ trưởng Bộ Y tế)

*

1. BẠC HÀ

Tên khác: Bạc hà nam, đe nặm, chạ phiéc hom (Tày)

Tên khoa học: Mentha arvensis L.

Họ: Bạc hà (Lamiaceae)

Bộ phận dùng: Bộ phận cùng bề mặt đất

Công năng, nhà trị: Sơ phong, thanh nhiệt, thấu chẩn, sơ can, giải uất, giải độc. Chữa trị cảm mạo phong nhiệt, cảm cúm, ngạt mũi, nhức đầu, đau mắt đỏ, cửa hàng sởi mọc, ngực sườn đầy tức.

Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày sử dụng 12 - 20g, hãm vào nước sôi 200 ml, cách 3 giờ uống một lần.

 

*

2. BÁCH BỘ

Tên khác: Củ cha mươi, dây đẹt ác, hơ linh (Ba Na)

Tên khoa học: Stemona tuberosa Lour.

Họ: Bách cỗ (Stemonaceae)

Bộ phận dùng: Rễ

Công năng, nhà trị: Nhuận phế, chỉ ho, gần kề trùng. Chữa những chứng ho new hoặc ho thọ ngày, viêm phế truất quản mạn tính, trị giun kim, ngứa, ghẻ lở.

Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày sử dụng 8 - 12g, dung nhan uống, thụt hậu môn khám chữa giun kim, dùng

30 - 40g sắc đem nước rửa khám chữa ngứa, lở.

 

*

3. BẠCH ĐỒNG NỮ

Tên khác: Mò trắng, mò mâm xôi, Bấn trắng

Tên khoa học: Clerodendrum chinense (Osbeck.) Mabb var. simplex (Mold.) S. L. Chen

Họ: Cỏ roi con ngữa (Verbenaceae)

Bộ phận dùng: Rễ, lá, hoa

Công năng, nhà trị: Thanh nhiệt, giải độc, quần thể phong trừ thấp, tiêu viêm. Rễ cây chữa gân xương nhức nhức, mỏi lưng, mỏi gối, khiếp nguyệt ko đều, viêm túi mật, rubi da, quà mắt. Dùng ko kể ngâm cọ trĩ, lòi dom. Lá cây trị tăng ngày tiết áp, khí hỏng bạch đới, Lá dùng xung quanh trị vết thương, tắm ghẻ, chốc đầu. Hoa cần sử dụng trị ngứa.

Liều lượng, phương pháp dùng: Rễ ngày dùng 12 - 16g, dung nhan uống. Sử dụng 1 kilogam cành lá, rửa sạch, hâm sôi với nước 30 phút, lọc mang nước, nhỏ tuổi giọt thường xuyên lên vết thương hoặc ngâm vệt thương ngày 2 lần, mỗi lần 1 giờ.

 

*

4. BẠCH HOA XÀ THIỆT THẢO

Tên khác: Cỏ lưỡi rắn hoa trắng

Tên khoa học: Hedyotis diffusa Willd.

Họ: Cà phê (Rubiaceae)

Bộ phận dùng: Toàn cây

Công năng, chủ trị: Thanh nhiệt độ giải độc, lợi niệu thông lâm, tiêu ung tán kết. Chữa trị phế nhiệt, hen suyễn, viêm họng, viêm Amydal, viêm đường tiết niệu, viêm ruột già (trường ung). Dùng xung quanh chữa vết thương, rắn cắn, côn trùng nhỏ đốt.

Liều lượng, cách dùng: Ngày sử dụng 15 - 60g (khô) dung nhan uống. Cần sử dụng ngoài, băm nát đắp trên chỗ.

 

*

5. BÁN HẠ NAM

Tên khác: Cây chóc, chóc chuột, nam tinh, phân phối hạ tía thùy

Tên khoa học: Typhonium trilobatum (L.) Schott.

Họ: Ráy (Araceae).

Bộ phận dùng: Thân rễ. Khi sử dụng phải qua bào chế cẩn thận.

Công năng, chủ trị: Hóa đàm táo bị cắn thấp, giáng nghịch chỉ nôn, giáng khí chỉ ho. Chữa nôn, buồn nôn, đầy trướng bụng, ho tất cả đờm, ho thọ ngày. Dùng ko kể chữa ong đốt, rắn rết cắn.

Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày dùng 3 - 10g, nhan sắc uống. Thường phối phù hợp với các vị thuốc khác.

Kiêng kỵ: Phụ người vợ có thai dùng thận trọng.

 

*

6. BỐ CHÍNH SÂM

Tên khác: Nhân sâm Phú yên, Thổ hào sâm

Tên khoa học: Abelmoschus moschatus Medik. Ssp. tuberosus (Span) Borss.

Họ: Bông (Malvaceae).

Bộ phận dùng: Rễ. Rửa sạch, ngâm trong nước gạo một đêm, đồ chín. Phơi khô, hoặc sấy khô.

Công năng, nhà trị: Bổ khí, ích huyết, sinh tân dịch, chỉ khát (giảm ho), trừ đờm. Chữa khung người suy nhược, yếu ăn, kém ngủ, thần khiếp suy nhược, hoa mắt chóng mặt, đau dạ dầy, tiêu chảy, ho viêm họng, viêm truất phế quản, tín đồ háo khát, táo khuyết bón.

Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày sử dụng 10 - 12g, sắc đẹp uống.

Kiêng kỵ: Nếu thể tạng hàn nên chích với gừng. Không dùng tầm thường với Lê lô.

 

*

7. BỒ CÔNG ANH

Tên khác: Diếp dại, diếp trời, rau người tình cóc, rau xanh mét, cây mũi mác

Tên khoa học: Lactuca indica L.

Họ: Cúc (Asteraceae)

Bộ phận dùng: Phần cùng bề mặt đất

Công năng, chủ trị: Thanh nhiệt độ giải độc, tiêu viêm tán kết. Trị mụn nhọt sang lở, tắc tia sữa, viêm con đường vú, nhiễm trùng con đường tiết niệu.

Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày dùng 8 - 30 g (khô), 20 - 40g (cây tươi), ép đem nước uống hoặc sắc đẹp uống. Đắp không tính trị nhọt nhọt, sưng vú, tắc tia sữa.

 

*

8. CÀ sợi LEO

Tên khác: Cà vạnh, Cà cườm, Cà quánh, Cà quýnh.

Tên khoa học: Solanum procumbens Lour.

Họ: Cà (Solanaceae).

Bộ phận dùng: Rễ (Thích gia căn), dây (Thích gia đằng).

Công năng, chủ trị: Tán phong trừ thấp, tiêu độc, giảm đau. Trị đau nhức gân xương, ho, ho gà, xơ gan, rắn cắn.

Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày 16 - 20g, sắc đẹp uống.

 

*

9. CAM THẢO ĐẤT

Tên khác: Cam thảo nam, thổ cam thảo, dã cam thảo, r’gờm, t’rôm lạy (K’Ho)

Tên khoa học: Scoparia dulcis L.

Họ: Hoa mõm chó (Scrophulariaceae)

Bộ phận dùng: Cả cây

Công năng, nhà trị: Bổ tỳ, sinh tân, nhuận phế, thanh nhiệt, giải độc, lợi niệu. Chữa trị sốt, ho, viêm họng, ban chẩn, truất phế nhiệt tạo ho, rong kinh, đái tháo dỡ đường.

Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày sử dụng 16 - 20g (dạng khô); 20 - 40g (cây tươi), sắc hoặc hãm uống.

 

*

10. CỎ MẦN TRẦU

Tên khác: Cỏ chỉ tía, thanh trung ương thảo, cao dag (Ba Na), hất t’rớ lạy (K’Ho)

Tên khoa học: Eleusine indica (L.) Geartn.

Họ: Lúa (Poaceae)

Bộ phận dùng: Cả cây

Công năng, công ty trị: Lương huyết, thanh nhiệt, hạ sốt, giải độc, làm cho mát gan, làm ra mồ hôi, lợi tiểu. Trị cảm nắng, sốt nóng, cao tiết áp, viêm gan hoàng đảm, không phù hợp mẩn ngứa, tè khó, thủy dịch đỏ.

Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày sử dụng 12 - 16g (khô), 80 - 120g (cây tươi), hâm nóng trong 15-20 phút, để nguội chắt rước nước uống.

 

*

11. CỎ NHỌ NỒI

Tên khác: Cỏ mực, Hạn liên thảo, lệ trường, phong trường, mạy mỏ nhấp lên xuống nà (Tày), nhả thân phụ chát (Thái)

Tên khoa học: Eclipta prostrata (L.) L.

Họ: Cúc (Asteraceae)

Bộ phận dùng: Phần xung quanh đất

Công năng, nhà trị: Lương huyết, chỉ huyết, ngã can thận, chữa các chứng ngày tiết nhiệt, ho ra máu, nôn ra máu, đi ỉa ra máu, vệ sinh ra máu, bị ra máu cam, chảy máu dưới da, băng huyết, rong huyết, râu tóc mau chóng bạc, răng lợi sưng đau.

Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày sử dụng 12 - 20g (khô), nhan sắc uống; 30 - 50g (tươi), giã cố kỉnh lấy nước uống, bã đắp dấu thương. Có thể dùng phối phù hợp với các cây thuốc khác chữa hội chứng xuất huyết.

Lưu ý lúc sử dụng: Không dùng cho người có tỳ vị hư hàn, ỉa chảy, phân sống.

 

*

12. CỎ SỮA LÁ NHỎ

Tên khác: Vú sữa đất, thiên căn thảo, cẩm địa

Tên khoa học: Euphorbia thymifolia L.

Họ: Thầu dầu (Euphorbiaceae)

Bộ phận dùng: Cả cây

Công năng, chủ trị: Cầm máu, giảm đau, tiêu độc, chỉ lỵ, thông sữa, lợi tiểu. Chữa trị lỵ trực khuẩn và lỵ amip duy nhất là đến trẻ em, chữa mụn nhọt, thiếu phụ băng huyết, phụ nữ sau đẻ ít sữa hoặc tắc tia sữa.

Liều lượng, giải pháp dùng: Người lớn: ngày sử dụng 40 - 100g; trẻ em: ngày cần sử dụng 10 - 20g, dung nhan uống, dùng 5 -7 ngày.

 

*

13. CỎ TRANH

Tên khác: Cỏ tranh răng, bạch mao căn, dia (K’Dong), độc nhất địa (Gia Rai)

Tên khoa học: Imperata cylindrica (L.) Beauv.

Họ: Lúa (Poaceae)

Bộ phận dùng: Thân rễ

Công năng, công ty trị: Lương huyết, chỉ huyết, thanh nhiệt, lợi tiểu, bớt đau. Chữa phiền khát, tiểu tiện khó, tè ít, tiểu buốt, tè ra máu, ho ra máu, chảy máu cam vì chưng huyết nhiệt, phù thũng vì chưng viêm ước thận cấp, hoàng đản.

Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày cần sử dụng 9 - 30g (khô), 30 - 60g (tươi) thái nhỏ, sắc đẹp với 600 ml nước đến lúc còn 200 ml chia 2 - 3 lần uống vào ngày.

 

*

14. CỎ XƯỚC

Tên khác: Hoài ngưu tất.

Tên khoa học: Achyranthes aspera L.

Họ: Rau dền (Amaranthaceae)

Bộ phận dùng: Rễ đã phơi thô hoặc sấy khô.

Công năng, chủ trị: Hoạt huyết, khứ ứ, bổ can thận mạnh dạn gân xương, lợi thủy thông lâm. Chữa đau nhức xương khớp, nhức lưng, mỏi gối, thủ túc co quắp, tê bại, ghê nguyệt không đều, tiểu tiện không thông, tiểu buốt, tè rắt.

Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày cần sử dụng 6 - 15g; 12 - 40g, nhan sắc uống.

Kiêng kỵ: Phụ bạn nữ có thai, ỉa lỏng, di tinh.

 

*

15. CỐI XAY

Tên khác: Giàng xay, quýnh ma, ma phiên bản thảo, kim hoa thảo

Tên khoa học: Abutilon indicum (L.) Sweet

Họ: Bông (Malvaceae)

Bộ phận dùng: Bộ phận cùng bề mặt đất

Công năng, công ty trị: Giải biểu nhiệt, hoạt huyết, tiêu thũng. Trị cảm sốt vì chưng phong nhiệt, nhức đầu, tai ù, tai điếc, sốt xoàn da, túng tiểu tiện, phù thũng, lở ngứa, dị ứng.

Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày dùng 8 - 12g (dạng khô), 20 - 40g (cây tươi), dung nhan uống.

 

*

16. CỐT KHÍ

Tên khác: Cốt khí củ

Tên khoa học: Reynoutria japonica Houtt.

Họ: Rau răm (Polygonaceae).

Bộ phận dùng: Rễ phơi hay sấy khô.

Công năng, chủ trị: Khu phong trừ thấp, hoạt huyết, thông kinh, chỉ khái (giảm ho), hóa đờm, chỉ thống. Trị đau nhức gân xương, bửa sưng đau ứ huyết, bế kinh, hoàng đản, ho nhiều đờm, nhọt nhọt lở loét.

Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày sử dụng 9 - 15g, sắc uống, dùng không tính sắc đem nước nhằm bôi, rửa, hoặc chế thành cao, bôi.

 

*

17. CÚC HOA

Tên khác: Kim cúc, hoàng cúc, dã cúc, cam cúc

Tên khoa học: Chrysanthemum indicum L.

Họ: Cúc (Asteraceae)

Bộ phận dùng: Cụm hoa

Công năng, chủ trị: Phát tán phong nhiệt, giải độc, minh mục. Chữa các chứng chóng mặt hoa mắt, chóng mặt, nhức mắt đỏ, chảy nhiều nước mắt, mờ mắt, huyết áp cao, mụn nhọt, đinh độc.

Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày sử dụng 8 - 16g (dạng khô), sắc đẹp uống.

 

*

18. CÚC TẦN

Tên khác: Cây lức, từ bi, phật phả (Tày)

Tên khoa học: Pluchea indica (L.) Less.

Họ: Cúc (Asteraceae).

Bộ phận dùng: Rễ, lá, cành.

Công năng, nhà trị: Phát tán phong nhiệt, tiêu độc, lợi tiểu, tiêu đàm. Trị cảm mạo phong nhiệt, sốt ko ra mồ hôi, phong thấp, kia bại, đau cùng xương khớp.

Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày dùng 8 - 16g, nhan sắc uống.

 

*

19. DÀNH DÀNH

Tên khác: Chi tử

Tên khoa học: Gardenia jasminoides J. Ellis

Họ: Cà phê (Rubiaceae).

Bộ phận dùng: Quả sẽ phơi khô.

Công năng, công ty trị: Thanh sức nóng trừ phiền, lợi tiểu, lương huyết, chỉ huyết. Chữa trị sốt cao, người hoảng sợ khó ngủ, đá quý da, tiểu tiện khó, đi tiểu ra máu, bị ra máu cam. Nôn ra máu, dùng ngoài trị sưng đau vì sang chấn.

Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày sử dụng 6 - 12g, sắc đẹp uống.

 

*

20. DÂU TẰM

Tên khác: Dâu ta, tang

Tên khoa học: Morus alba L.

Họ: Dâu tằm (Moraceae)

Bộ phận dùng: Rễ, thân, lá, quả.

Công năng, chủ trị: Vỏ rễ dâu có tính năng thanh phế sức nóng bình suyễn, tiêu thũng, giảm ho, trừ đờm, hạ suyễn. Chữa trị phế nhiệt, ho suyễn, hen, ho ra máu, trẻ con ho gà, phù thũng, bụng chướng to, vệ sinh không thông; Lá dâu có tính năng tán mong manh nhiệt, thanh can, sáng sủa mắt. Trị cảm mạo phong nhiệt, phế nhiệt, ho, viêm họng, nhức đầu, đôi mắt đỏ, rã nước mắt, đậu lào, vạc ban, cao huyết áp, mất ngủ; Cành dâu có tác dụng trừ phong thấp, lợi những khớp, thông khiếp hoạt lạc, tiêu viêm. Chữa phong thấp nhức nhức những đầu xương, cước khí, sưng lở, thủ túc co quắp.

Liều lượng, biện pháp dùng: Vỏ rễ: ngày cần sử dụng 6 - 12g (có thể cần sử dụng tới đôi mươi - 40g), dung nhan uống. Lá: ngày sử dụng 5 - 12g, sắc đẹp uống. Cành: ngày dùng: 9 - 15g (có thể cần sử dụng tới 40 - 60g), dung nhan uống.

 

*

21. ĐỊA HOÀNG

Tên khác: Sinh địa hoàng.

Tên khoa học: Rehmannia glutinosa (Gaertn.) Libosch.ex Steud.

Họ: Hoa mõm chó (Scrophulariaceae)

Bộ phận dùng: Rễ củ phơi hay sấy khô.

Công năng, công ty trị: Bổ âm, thanh sức nóng lương huyết, sinh tân dịch. Chữa âm hư, nóng về chiều, khát nước, thiếu hụt máu, hiện tượng suy nhược cơ thể, tân dịch khô, phiền táo mất ngủ.

Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày cần sử dụng 8 - 16g, dung nhan uống.

 

*

22. ĐỊA LIỀN

Tên khác: Sơn nại, tam nại, thiền liền, sa khương

Tên khoa học: Kaempferia galanga L.

Họ: Gừng (Zingiberaceae)

Bộ phận dùng: Thân rễ (Rhizoma Kaempferiae) thái lát, phơi sấy khô, lá.

Công năng, công ty trị: Ôn trung, tán hàn, trừ thấp, tiêu thực. Trị ngực bụng lạnh đau, tiêu chảy, nhà hàng siêu thị khó tiêu, nhức dạ dày, nôn mửa, đau nhức xương khớp.

Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày sử dụng 4 - 8g, sắc đẹp uống. Dùng không tính ngâm rượu nhằm xoa bóp.

 

*

23. DIỆP HẠ CHÂU

Tên khác: Diệp hạ châu đắng, Cây chó đẻ răng cưa

Tên khoa học: Phyllanthus urinaria L.

Họ: Thầu dầu (Euphorbiaceae).

Bộ phận dùng: Phần trên mặt đất sấy hoặc phơi khô.

Công năng, chủ trị: Tiêu độc, giáp trùng, lợi mật, thanh can, tiêu viêm tán ứ, lợi thủy. Chữa trị viêm gan hoàng đảm, viêm họng, tắc sữa, kinh bế, viêm domain authority thần kinh, viêm thận, sỏi huyết niệu, mụn nhọt, lở ngứa ko kể da.

Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày cần sử dụng 8 - 20g, dung nhan uống.

 

*

24. ĐINH LĂNG

Tên khác: Cây gỏi cá, phái nam dương sâm

Tên khoa học: Polyscias fruticosa (L.) Harms

Họ: Nhân sâm (Araliaceae)

Bộ phận dùng: Rễ, thân, cành, lá.

Công năng, công ty trị: Bổ khí, tiêu thực, lợi sữa, tiêu viêm, giải độc. Rễ Đinh lăng chữa trị suy nhược cơ thể, gầy yếu, mệt mỏi mỏi, ngủ ít, tiêu hóa kém, đàn bà sau đẻ không nhiều sữa. Lá trị cảm sốt, nhọt nhọt, giã đắp sưng tấy, sưng vú. Thân, cành trị thấp khớp, đau lưng.

Liều lượng, cách dùng:

Rễ: Ngày dùng 3 - 6g, hãm, hoặc đun sôi trong 15 phút, chia 2 - 3 lần uống;

Lá tươi: ngày cần sử dụng 30 - 50g, giã đắp;

Thân, cành: ngày sử dụng 30 - 50g, nhan sắc uống.

 

*

25. ĐƠN LÁ ĐỎ

Tên khác: Đơn đỏ, Đơn tía, Đơn khía cạnh trời.

Tên khoa học: Excoecaria cochichinensis Lour.

Họ: Thầu dầu (Euphorbiaceae). Cây được trồng làm thuốc, làm cho cảnh ở những địa phương nước ta.

Bộ phận dùng: Rễ, vỏ thân, lá.

Công năng, chủ trị: Thanh sức nóng giải độc, hoạt huyết, giảm đau, lợi tiểu. Chữa cảm sốt, đau cùng xương khớp, gớm nguyệt không đều, áp xe vú, dị ứng, mụn nhọt, lở ngứa, ỉa chảy lâu ngày.

Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày sử dụng 6 - 12g, sắc uống.

 

*

26. DỪA CẠN

Tên khác: Hải Đằng, Dương giác, ngôi trường xuân hoa

Tên khoa học: Catharanthus roseus (L.) G. Don

Họ: Trúc đào (Apocynaceae).

Bộ phận dùng: Thân, lá, rễ

Công năng, công ty trị: Hoạt huyết, bình can, tiêu thũng, giải độc, an thần. Trị tăng ngày tiết áp, gớm nguyệt không đều, lỵ, túng thiếu tiểu.

Liều lượng, cách dùng: Ngày sử dụng 8 - 12g, sắc đẹp uống.

Kiêng kỵ: Phụ người vợ có thai ko được dùng.

 

*

27. GAI

Tên khác: Gai làm cho bánh, sợi tuyết, trư ma.

Tên khoa học: Boehmeria nivea (L.) Gaudich.

Họ: Gai (Urticaceae)

Bộ phận dùng: Rễ, lá

Công năng, công ty trị: Rễ có công dụng chỉ huyết, an thai, thanh nhiệt, giải độc. Chữa trị động thai, ra máu dọa sẩy, đái đục, tiểu ra máu. Lá có công dụng lương huyết, chỉ huyết, dùng trị rã máu, có tác dụng lành vệt thương.

Liều lượng, cách dùng: Rễ: Ngày dùng 6 - 20g (tươi) giỏi 8 - 12g (khô), đung nóng với 400ml nước đến lúc còn lại 100 ml, uống 1 lần trong ngày. Lá: dùng ngoài lượng vừa đủ, giã đắp vào dấu thương.

 

*

28. GỪNG

Tên khác: Khương

Tên khoa học: Zingiber officinale Rosc.

Họ: Gừng (Zingiberaceae)

Bộ phận dùng: Thân rễ (củ)

Công năng, công ty trị: Gừng thô (Can khương) Ôn trung, trục hàn, hồi dương, thông mạch. Gừng tươi chữa trị cảm mạo phong hàn, nhức đầu, ngạt mũi, ho có đờm, mửa mửa, bụng đầy trướng, kích đam mê tiêu hóa, gần cạnh trùng, hành thủy, giải độc ngứa do cung cấp hạ, cua, cá. Bào khương chữa trị đau bụng, lạnh bụng, đi ngoài. Gừng khô cùng tiêu khương (gừng nướng) chữa trị đau bụng vày lạnh, bụng đầy trướng ko tiêu, thổ tả, chân tay giá lạnh, mạch nhỏ, đàm ẩm, ho suyễn với thấp khớp. Thán khương hay được dùng chỉ huyết.

Liều lượng, biện pháp dùng: Gừng tươi, Bào khương: Ngày sử dụng 4 - 8g, sắc uống; Gừng khô và Tiêu khương: Ngày cần sử dụng 4 - 20g, sử dụng dạng thuốc sắc đẹp hoặc trả tán; Thán khương: Ngày dùng 4 - 8g, sắc uống.

 

*

29. HẠ KHÔ THẢO

Tên khoa học: Prunella vulgaris L.

Họ: Bạc hà (Lamiaceae).

Bộ phận dùng: Cụm quả đang phơi xuất xắc sấy khô.

Công năng, công ty trị: Thanh nhiệt giáng hỏa, minh mục, tán kết, tiêu sưng. Chữa lao hạch, bướu cổ, áp xe vú, nhức mắt, viêm tử cung, viêm gan, cao máu áp, ngứa, hắc lào, vẩy nến.

Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày 9 - 15 g, dạng dung dịch sắc.

 

*

30. HOẮC HƯƠNG

Tên khác: Thổ Hoắc hương, Quảng Hoắc hương

Tên khoa học: Pogostemon cablin (Blanco) Benth.

Họ: Bạc hà (Lamiaceae).

Bộ phận dùng: Lá phơi tốt sấy khô

Công năng, công ty trị: Giải thử, hóa thấp, chỉ nôn. Chữa cảm mạo, nhức đầu, nhức mình mẩy, sổ mũi, sôi bụng tiêu chảy, siêu thị nhà hàng không tiêu vào mùa hè.

 

*

31. HÚNG CHANH

Tên khác: Dương tử tô, rau xanh thơm lông.

Tên khoa học: Plectranthus amboinicus (Lour.) Spreng.

Họ: Bạc hà (Lamiaceae).

Bộ phận dùng: Lá tươi hoặc sử dụng phần trên mặt đất cất lấy tinh dầu.

Công năng, nhà trị: Ổn phế, trừ đàm, tân ôn giải biểu, giải độc. Chữa trị cảm cúm, sốt rét về chiều, chữa trị ho, viêm họng, khan tiếng, chữa thổ huyết, bị ra máu cam, táo khuyết bón. Dùng bên cạnh giã đắp lên các vết bởi vì rết cùng bọ cạp cắn.

 

*

32. HƯƠNG NHU TÍA

Tên khác: É tía

Tên khoa học: Ocimum tenuiflorum L.

Họ: Bạc hà (Lamiaceae)

Bộ phận dùng: Bộ phận cùng bề mặt đất

Công năng, chủ trị: Phát hãn, thanh thử, tán thấp, hành thủy, bớt đau. Chữa trị sốt cao, say nắng, nhức đầu, đau bụng, đi ngoài, nôn mửa, phù thũng.

Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày dùng: 6 - 12g, nhan sắc hoặc hãm uống. Có thể dùng hương nhu trắng để cầm cố thế.

 

*

33. HUYẾT DỤ

Tên khoa học: Cordyline fruticosa (L.) Goepp.

Họ: họ tiết giác (Dracaenaceae)

Bộ phận dùng: Lá tươi hoặc khô.

Công năng, công ty trị: Thanh nhiệt, núm máu, tan huyết, bớt đau. Trị rong huyết, băng huyết, đái ra máu, nóng xuất huyết. Lá chữa vết thương.

Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày dùng: 8 - 16g, dung nhan uống.

 

*

34. HY THIÊM

Tên khác: Cỏ đĩ, Cây cứt lợn, Hy tiên.

Tên khoa học: Siegesbeckia orientalis L.

Họ: Cúc (Asteraceae).

Bộ phận dùng: Phần trên mặt đất

Công năng, nhà trị: Trừ phong thấp, thanh nhiệt, giải độc. Chữa trị đau lưng, mỏi gối, nhức xương khớp, thủ công tê buốt, nhọt nhọt.

Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày dùng: 9 - 12g, dung nhan uống.

 

*

35. ÍCH MẪU

Tên khác: Cây chói đèn, sung uý

Tên khoa học: Leonurus japonicus Houtt

Họ: Bạc hà (Lamiaceae)

Bộ phận dùng: Bộ phận trên mặt đất

Công năng, chủ trị: Hoạt huyết, điều kinh, khứ ứ, tiêu thũng. Chữa náo loạn kinh nguyệt, ghê bế, sôi bụng kinh, khí hư bạch đới, rong kinh, rong huyết, phụ nữ sau đẻ ngày tiết hôi không ra hết.

Liều lượng, cách dùng: Ngày dùng: thân lá 6 - 12g, hạt: 4 - 9g, sắc đẹp uống.

 

*

36. KÉ ĐẦU NGỰA

Tên khác: Thương nhĩ

Tên khoa học: Xanthium strumarium L.

Họ: Cúc (Asteraceae)

Bộ phận dùng: Quả già

Công năng, nhà trị: Tiêu độc, giáp trùng, tán phong thông khiếu, trừ thấp. Chữa trị phong hàn, nhức đầu, thủ công co rút, đau khớp, mũi tung nước hôi, mi đay, lở ngứa, tràng nhạc, nhọt nhọt, mẩn ngứa.

Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày dùng 6 - 12g, nhan sắc uống.

 

*

37. KHỔ SÂM cho LÁ

Tên khác: Khổ sâm Bắc bộ, con quay đèn, co chạy đón (Thái)

Tên khoa học: Croton tonkinensis Gagnep.

Họ: Thầu dầu (Euphorbiaceae).

Bộ phận dùng: Lá và cành thu hái lúc cây đang sẵn có hoa, phơi khô.

Công năng, công ty trị: Thanh nhiệt, giải độc, liền kề trùng. Chữa viêm loét dạ dày, tiêu hóa kém, mụn nhọt, lở loét quanh đó da, viêm mũi.

Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày dùng 15 - 20g, nhan sắc uống. Dùng quanh đó lấy nước sắc nhằm rửa, chữa mụn nhọt, lở ngứa.

 

*

38. KIM NGÂN

Tên khác: Dây nhẫn đông, chừa giang khằn (Thái), boóc kim ngằn (Tày)

Tên khoa học: Lonicera japonica Thunb.

Họ: Kim ngân (Caprifoliaceae)

Bộ phận dùng: Thân, lá, hoa

Công năng, nhà trị: Thanh sức nóng giải độc, tán phong nhiệt. Chữa mụn nhọt, mề đay, lở ngứa, nhiệt độc ban sởi, dị ứng, lỵ, cảm mạo phong nhiệt, ho vị phế nhiệt, viêm xoang mũi dị ứng.

Liều lượng, phương pháp dùng: Kim ngân được dùng riêng hay phối phù hợp với nhiều vị dung dịch khác. Ngày sử dụng 4 - 6g (hoa) tốt 15 - 30g (cành, lá), sử dụng dưới dạng thuốc sắc đẹp uống, thuốc hãm hoặc hoàn tán.

 

*

39. KIM TIỀN THẢO

Tên khác: Đồng tiền lông, đôi mắt trâu, vảy rồng

Tên khoa học: Desmodium styracifolium (Osbeck) Merr.

Họ: Đậu (Fabaceae)

Bộ phận dùng: Bộ phận trên mặt đất

Công năng, chủ trị: Thanh nhiệt, trừ thấp, lợi tiểu, thông lâm. Chữa trị sỏi đường tiết niệu, đái buốt, viêm gan đá quý da, phù thũng.

Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày dùng 15 - 30g, dung nhan uống.

 

*

40. Tởm GIỚI

Tên khác: Khương giới, trả tô, nhả nát hom (Thái)

Tên khoa học: Elsholtzia ciliata (Thunb.) Hyland.

Họ: Bạc hà (Lamiaceae)

Bộ phận dùng: Bộ phận xung quanh đất (ngọn với hoa)

Công năng, nhà trị: Giải biểu, khu vực phong, chỉ ngứa. Trị cảm mạo, sốt, nhức đầu, hoa mắt, viêm họng, ngứa, phong trúng khiếp lạc.

Liều lượng, cách dùng: Ngày sử dụng 6 - 12g (dạng khô), sắc đẹp hoặc hãm uống. Lúc sao đen được dùng chữa băng huyết, rong kinh, thổ huyết, bị ra máu cam, đi đại tiện ra máu, ngày dùng: 6 - 12g, nhan sắc hoặc hãm uống.

 

*

41. LÁ LỐT

Tên khác: Tất bát

Tên khoa học: Piper lolot C. DC.

Họ: Hồ tiêu (Piperaceae)

Bộ phận dùng: Dùng toàn cây

Công năng, chủ trị: Ôn trung, tán hàn, hạ khí, chỉ thống, trừ phong thấp, kiện vị, tiêu thực, chỉ ẩu. Chữa bệnh phong thấp, rẻ khớp mạn, đau lưng, nhức khớp, đau cùng xương, tay chân tê bại, xôn xao tiêu hóa, ói mửa đầy hơi, trướng bụng, tiêu chảy, đau đầu, đau và nhức răng, tung nước mũi hôi, ra những giọt mồ hôi chân tay.

Liều lượng, cách dùng: Ngày cần sử dụng 8 - 12g (khô) tốt 15 - 30g (tươi), nhan sắc uống, phân chia 2 -3 lần.

 

*

42. MÃ ĐỀ

Tên khác: Xa tiền, bông mã đề

Tên khoa học: Plantago major L.

Họ: Mã đề (Plantaginaceae)

Bộ phận dùng: lá, hạt

Công năng, công ty trị: Thanh rẻ nhiệt, lợi tiểu, thông lâm, chỉ huyết. Trị ho thọ ngày, viêm khí quản, viêm thận và bàng quang, nhức dạ dầy, túng tiểu tiện, vệ sinh ra máu hoặc ra sỏi ngày tiết niệu, phù thũng, bị chảy máu cam. Dùng bên cạnh lá mã đề có chức năng làm nhọt nhọt giường vỡ, mau lành.

Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày dùng 10 - 20g (toàn cây) hay 6 - 12g (hạt), sắc uống. Dùng kế bên lấy lá mã đề lượng vừa đủ, xay nhuyễn đắp vào nơi tất cả mụn.

 

*

43. MẠCH MÔN

Tên khác: Mạch môn đông, mạch đông, tóc tiên, cỏ lan

Tên khoa học: Ophiopogon japonicus (L.f) Ker-Gawl.

Họ: Mạch môn (Haemodoraceae)

Bộ phận dùng: Rễ củ phơi tốt sấy khô.

Công năng, công ty trị: Dưỡng vị, sinh tân, nhuận truất phế thanh tâm. Chữa phế nhiệt vì chưng âm hư, kho khan, ho lao, tân dịch hư tổn, trung tâm phiền mất ngủ, tiêu khát, táo bị cắn dở bón.

Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày dùng 6 - 12g, sắc uống.

 

*

44. MẦN TƯỚI

Tên khác: Lan thảo, hương thơm thảo.

Tên khoa học: Eupatorium fortunei Turcz.

Họ: Cúc (Asteraceae)

Bộ phận dùng: Phần xung quanh đất phơi tuyệt sấy khô.

Công năng, nhà trị: Hoạt huyết, tán ứ, lợi thủy, tiêu thũng, tiếp giáp trùng. Chữa trị kinh nguyệt ko đều, thanh nữ sau sinh máu ứ, phù thũng, nhọt nhọt, lở ngứa ngoài da.

Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày cần sử dụng 6 - 12g, sắc đẹp uống. Dùng không tính cả cây, băm nhuyễn đắp vào nhọt nhọt, lở ngứa.

 

*

45. MỎ QUẠ

Tên khác: Hoàng lồ, tiến thưởng lồ, Xuyên phá thạch.

Tên khoa học: Maclura cochinchinensis (Lour.) Corn.

Họ: Dâu tằm (Moraceae).

Bộ phận dùng: Lá, rễ

Công năng, công ty trị: Sát trùng, chỉ thống, chỉ ho. Chữa trị vết yêu đương phần mềm, ho ra máu.

Liều lượng, giải pháp dùng: Lá tươi 100 - 200g, tùy thuộc vào vết thương, bỏ gân lá, giã bé dại đắp vệt thương.

 

*

46. MƠ TAM THỂ

Tên khác: Mơ lông

Tên khoa học: Paederia lanuginosa Wall.

Họ: Cà phê (Rubiaceae).

Bộ phận dùng: 

Công năng, chủ trị: Thanh nhiệt, giải độc. Trị lỵ trực khuẩn.

Liều lượng, giải pháp dùng: Lá tươi 30 - 50g, lau sạch, thái nhỏ dại trộn với trứng gà, quấn vào lá chuối mang nướng hoặc áp chảo đến chín. Ngày ăn uống 2 - 3 lần, vào 5 - 8 ngày.

 

*

47. NÁNG

Tên khác: Lá náng, Náng hoa trắng

Tên khoa học: Crinum asiaticum L.

Họ: Thuỷ tiên (Amaryllidaceae).

Bộ phận dùng: Lá, thân hành.

Công năng, nhà trị: Hoạt huyết, sút đau. Trị sưng, tụ máu, bong gân, không đúng khớp vì ngã, trị thấp khớp, nhức mỏi.

Liều lượng, biện pháp dùng: Lá náng hơ rét đắp vào chỗ tụ máu, bong gân, sưng tấy.

 

*

48. NGẢI CỨU

Tên khác: Thuốc cứu, ngải diệp, nhả ngải (Tày), thừa sú (H’mông), teo linh li (Thái)

Tên khoa học: Artemisia vulgaris L.

Họ: Cúc (Asteraceae).

Bộ phận dùng: Bộ phận trên mặt đất

Công năng, nhà trị: Chỉ huyết, trừ hàn thấp, điều kinh, an thai. Chữa trị phong thấp, khiếp nguyệt ko đều, băng kinh, rong huyết, khí hư, bạch đới.

Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày dùng: 6 - 12g, sắc đẹp hoặc hãm uống. Quanh đó ra, còn cần sử dụng làm ngải nhung để gia công thuốc cứu.

 

*

49. NGHỆ

Tên khác: Nghệ vàng, Khương hoàng, co hem, teo khản mỉn (Thái)

Tên khoa học: Curcuma longa L.

Họ: Gừng (Zingiberaceae)

Bộ phận dùng: Thân rễ (củ)

Công năng, chủ trị: Khương hoàng (củ cái) có chức năng hành khí, phá huyết, thông kinh, chỉ thống, sinh cơ. Chữa kinh nguyệt ko đều, bế kinh, ứ máu, vùng ngực bụng chướng đau tức, nhức mạng sườn, sau thời điểm đẻ ngày tiết xấu ko ra, kết hòn đau bụng, viêm loét dạ dày, dấu thương lâu tức tốc miệng; Uất kim (củ nhánh) có tính năng hành khí giải uất, hành ngày tiết phá ứ, chỉ huyết, lợi mật. Trị thổ huyết, ra máu cam, tè ra máu, máu ứ, mạng sườn đau, viêm gan, hoàng đảm, xơ gan.

Liều lượng, cách dùng: Khương hoàng ngày dùng 6 - 12g (dạng thuốc sắc đẹp hoặc bột), phân chia 2 - 3 lần; Uất kim ngày sử dụng 2 - 10g (dạng dung dịch bột), phân chia 2 - 3 lần. Nghệ tươi giã nhỏ vắt lấy nước sứt vào nhọt nhọt, viêm tấy lở loét ko kể da, trét lên những mụn bắt đầu khỏi giúp giường lên domain authority non làm mờ sẹo.

 

*

50. NGŨ GIA BÌ CHÂN CHIM

Tên khác: Cây chân chim, Cây đáng, Cây lằng, Sâm non

Tên khoa học: Schefflera heptaphylla (L.) Frodin

Họ: Ngũ gia (Araliaceae).

Bộ phận dùng: Vỏ thân

Công năng, công ty trị: Khu phong, trừ thấp, to gan lớn mật gân cốt. Chữa trị đau lưng, đau xương bởi vì hàn thấp.

Liều lượng, cách dùng: Ngày sử dụng 10 - 20g, sắc đẹp uống.

 

*

51. NHÂN TRẦN

Tên khác: Chè cát, trà nội, đường hương

Tên khoa học: Adenosma caeruleum R. Br.

Họ: Hoa mõm chó (Scrophulariaceae)

Bộ phận dùng: Bộ phận cùng bề mặt đất

Công năng, nhà trị: Thanh nhiệt, lợi thấp, thoái hoàng. Chữa viêm gan, viêm gan virus, viêm túi mật, rubi da, nóng nóng, tiểu tiện không thông, đàn bà sau đẻ yếu ăn.

Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày dùng 10 - 15g, dung nhan uống.

 

*

52. NHÓT

Tên khác: Cây lót, hồi đồi tử

Tên khoa học: Elaeagnus latifolia L.

Họ: Nhót Eleaegnceae.

Bộ phận dùng: Lá, quả, rễ

Công năng, chủ trị: Chỉ khát, bình suyễn, chỉ tả. Chữa trị hen suyễn, lỵ trực khuẩn với tiêu chảy.

Liều lượng, phương pháp dùng: Lá tươi 20 - 30g hoặc lá khô 6 - 12g, thái nhỏ sao vàng, dung nhan với 400ml nước còn 100ml chia 2 lần uống trong ngày. Rễ đun nấu nước tắm nhọt nhọt.

 

*

53. CÂY ỔI

Tên khác: Ủi, phan thạch lựu.

Tên khoa học: Psidium guajava L.

Họ: Sim Myrtaceae.

Bộ phận dùng: Lá, quả

Công năng, công ty trị: Sáp trường, chỉ tả. Chữa tiêu chảy.

Liều lượng, phương pháp dùng: Dùng trái xanh nhai, nuốt nước nhả bã, ngày sử dụng 15 - 20g búp non giỏi lá non, nhan sắc uống.

 

*

54. PHÈN ĐEN

Tên khác: Nỗ, tạo nên phan diệp.

Tên khoa học: Phyllanthus reticulatus Poir.

Họ: Thầu dầu - Euphorbiaceae

Bộ phận dùng: Lá, vỏ thân cây

Công năng, nhà trị: Sáp trường, chỉ tả. Chữa trị tiêu chảy.

Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày cần sử dụng 15 - 20g búp non hay lá non, sắc uống.

 

*

55. QUÝT

Tên khác: Quýt xiêm, quất thực

Tên khoa học: Citrus reticulata Blanco

Họ: Cam (Rutaceae)

Bộ phận dùng: Lá, vỏ, quả, hạt

Công năng, chủ trị: Trần bì có tác dụng hành khí, táo thấp, hóa đờm. Chữa ăn uống không tiêu, đau bụng, mửa mửa, ho tức ngực, những đờm. Thanh suy bì (vỏ quả còn xanh) có chức năng sơ can, phá khí, tán kết, tiêu đờm. Chữa trị ngực sườn nhức tức. Phân tử quýt (quất hạch) có chức năng hành khí, tán kết, chỉ thống. Chữa trị sa ruột, bìu sưng đau, đau lưng, viêm đường vú. Lá quýt (quất diệp) có chức năng sơ can, hành khí, hóa đờm. Chữa ngực nhức tức, ho, sưng vú.

Liều lượng, bí quyết dùng: Trần suy bì ngày dùng 4 - 12g, dạng dung nhan hoặc tán; Thanh tị nạnh ngày dùng 3 - 9g. Hạt quýt ngày dùng: 3 - 9g; lá quýt ngày cần sử dụng 10 - 20 lá, dung nhan uống.

 

*

56. Rau xanh MÁ

Tên khác: Liên chi phí thảo

Tên khoa học: Centella asiatica (L.) Urban

Họ: Hoa tán (Apiaceae)

Bộ phận dùng: Cả cây

Công năng, nhà trị: Thanh sức nóng trừ thấp, giải độc, tiêu viêm. Chữa trị sốt, nhọt nhọt, rubi da, thổ huyết, ra máu cam, hãng apple bón, ho, vệ sinh rắt buốt.

Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày dùng: 30 - 40g (tươi), vò nát, chũm lấy nước hoặc dạng khô sắc đẹp uống. Rất có thể dùng phối phù hợp với cỏ nhọ nồi có chức năng cầm máu.

 

*

57. RÂU MÈO

Tên khác: Cây Bông bạc

Tên khoa học: Orthosiphon spiralis (Lour.) Merr.

Họ: Hoa môi - Lamiaceae.

Bộ phận dùng: Phần cùng bề mặt đất.

Công năng, chủ trị: Thanh lợi phải chăng nhiệt, lợi tiểu. Chữa trị viêm thận, viêm bàng quang, sỏi thận, viêm gan.

Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày cần sử dụng 5 - 6g, dạng thuốc sắc.

 

*

58. Rau xanh SAM

Tên khác: Mã xỉ hiện.

Tên khoa học: Portulaca oleracea L.

Họ: Rau sam (Portulacaceae).

Bộ phận dùng: Phần cùng bề mặt đất

Công năng, chủ trị: Thanh nhiệt giải độc, chỉ lỵ. Chữa mụn nhọt, nước nạp năng lượng chân, kiết lỵ, đái buốt, tiểu ra máu.

Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày dùng: 9 - 12g, dạng sắc. Dùng kế bên 30 - 60g tươi, giã đắp vào khu vực bị bệnh.

 

*

59. SẢ

Tên khoa học: Cymbopogon spp.

Họ: Lúa (Poaceae).

Bộ phận dùng: Thân rễ với lá

Công năng, công ty trị: Phát hãn, lợi tiểu, hạ khí, tiêu đờm. Chữa trị cảm sốt, nhức bụng, đầy hơi, trướng bụng, nôn mửa, ho các đờm.

Liều lượng, cách dùng: Ngày dùng: 6 - 9g (rễ), dạng hãm, sắc.

 

*

60. SÀI ĐẤT

Tên khác: Cúc nháp, ngổ núi, tân sa

Tên khoa học: Wedelia chinensis (Osbeck) Merr.

Họ: Cúc (Asteraceae).

Bộ phận dùng: Bộ phận trên mặt đất

Công năng, chủ trị: Thanh nhiệt độ giải độc, tiêu viêm. Chữa viêm tấy, mụn nhọt, lây lan trùng, chốc đầu, lở ngứa, dị ứng.

Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày cần sử dụng 50 -100g (tươi), giã nát, hòa thêm nước gạn uống, buồn phiền đắp vào vị trí sưng tấy. Cần sử dụng dạng khô: đôi mươi - 40g, nhan sắc với 400ml nước đung nóng còn 100ml, uống làm cho 2-3 lần vào ngày. Trẻ nhỏ tùy tuổi, uống 1/3 - 1/2 liều tín đồ lớn.

 

*

61. SẮN DÂY

Tên khác: Cát căn

Tên khoa học: Pueraria montana (Lour.) Merr. Var. chinensis (Ohwi) Maesen

Họ: Đậu (Fabaceae)

Bộ phận dùng: Rễ củ. Cạo vỏ phơi thô hoặc sấy khô.

Công năng, công ty trị: Giải cơ, thoái nhiệt, sinh tân, chỉ khát, thấu chẩn, chỉ tả. Chữa cảm nóng phong nhiệt, cổ gáy cứng đau, sởi, thủy đậu, ban chẩn mọc ko đều, kiết lỵ kèm theo sốt, khát nước.

Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày 9 - 15g, dạng sắc.

 

*

62. SIM

Tên khác: Hồng sim, Đào kim nương.

Tên khoa học: Rhodomyrtus tomentosa (Ait.) Hassk.

Xem thêm: Top 20 Bài Hát Tiếng Anh Thiếu Nhi Hay Nhất Về Chủ Đề Nghề Nghiệp

Họ: Sim (Myrtaceae)

Bộ phận dùng: Búp non, lá, nụ hoa, quả chín.

Công năng, chủ trị: Chỉ huyết, lợi thấp, chỉ tả, giải độc. Trị đau bụng, tiêu chảy, lỵ tr